Cumartesi günü, Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin (DEUK) Sri Lanka şubesi Sosyalist Eşitlik Partisi’nin (SEP) genel başkanı Wije Dias yoldaşa son saygılarını sunmak üzere ülkenin dört bir yanından gelen aile üyeleri, yoldaşlar ve destekçilerden oluşan binden fazla kişi, Kolombo’daki Borella Mezarlığı’nda bir araya geldi.

Wije’nin naaşının bulunduğu tabut, aralarında SEP üyeleri ve sempatizanlarının da bulunduğu 500 kişilik görkemli bir kortej eşliğinde cenaze salonundan iki kilometre uzaklıktaki mezarlığa götürüldü. Yürüyüş boyunca Enternasyonal marşı çalındı.

Wije Dias 27 Temmuz sabahı, 81. doğum gününden sadece bir ay önce geçirdiği ağır bir kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Cenazesi, son görevlerini yerine getirmek isteyenler için Perşembe sabahından itibaren Kolombo, Borella’daki Jayaratne Saygı Evi’nde bekletildi.

Wije, SEP’in öncülü olan Devrimci Komünist Birlik’in (RCL) kurucu üyesiydi. RCL’nin kurucu Genel Sekreteri Keerthi Balasuriya’nın Aralık 1987’de zamansız ölümünün ardından, parti genel başkanlığına seçildiği geçtiğimiz Mayıs ayına kadar genel sekreterlik görevini üstlendi.

Üç gün boyunca, aralarında SEP üyeleri, destekçileri, aile üyeleri, sanatçılar, aydınlar, işçiler ve öğrencilerin de bulunduğu yaklaşık 2.000 kişi adanın dört bir yanından gelerek Wije yoldaşa saygılarını sundu. Kuzey ve Güney’den ve Merkez plantasyon bölgelerinden gruplar, akut yakıt sıkıntısının yol açtığı ciddi ulaşım aksaklıklarına rağmen cenazeye geldiler.

Wije yoldaşın ölümü ve cenaze töreni, birçok özel ve devlet televizyon kanalının ana haber bültenlerinde, Wije’nin siyasi rolüne ilişkin kısa yorumlarla birlikte fotoğraflı olarak yayınlandı. Sinhala dilinde, Tamilce ve İngilizce başlıca gazeteler de, Dias’tan yetişkin yaşamını Troçkizme adamış uzlaşmaz bir savaşçı olarak söz eden ve SEP’e ve onun DEUK ile ilişkisine dikkat çeken önemli haberler yayımladılar.

İngilizce yayın yapan ve yaygın biçimde dağıtılan Daily Mirror gazetesi haberine “Efsanevi Troçkist Wije Dias artık yok” başlığını attı. Sri Lanka Mirror gazetesi ise “Sri Lankalı Troçkist ikon vefat etti” diye yazdı.

Kızıl giysiler giyen parti üyelerinin önderliğindeki cenaze alayı yol kenarındaki pek çok kişinin dikkatini çekti. Kortejin önündeki pankartta Dias’ın fotoğrafı ve “DEUK’un Sri Lanka Şubesi SEP’in Genel Başkanı Wije Dias Yoldaşa Devrimci Selamımız” yazısı yer aldı. Sağlık, eğitim ve plantasyon eylem komitelerinin üyeleri taziye mesajları içeren pankartlar taşıdılar.

Cenaze töreninin tamamı SEP’in Facebook sayfasında canlı olarak yayınlandı ve ABD, Avrupa, Avustralya, Hindistan, Ortadoğu ve başka birçok ülkeden yaklaşık 1.000 izleyiciye ulaştı. Şu ana kadar 3.000’den fazla kişi videoyu izledi ve yaklaşık 450 kişi de paylaştı. Aralarında SEP’in kardeş partilerinin üyelerinin de bulunduğu çok sayıda kişi yorum yaparak taziye mesajlarını ve devrimci selamlarını iletti.

Cenaze törenine, uzun süredir SEP üyesi, Sri Lanka WSWS ulusal editörü ve Dias’ın çok yakın bir yoldaşı olan K. Ratnayake başkanlık etti. Ratnayake, açılış konuşmasında, Lanka Sama Samaja Partisi’nin (LSSP) 1964’te Başbakan Sirima Bandaranaike’nin burjuva koalisyon hükümetine girerek sosyalist enternasyonalizm ilkelerine ihanet etmesinin ardından 1968’de RCL’nin kurulmasına değindi.

“1968 civarına dönüp baktığımızda, siyasi açıdan çok kolay bir dönem olmadığını görüyoruz. İflas etmiş, gerici koalisyon siyaseti -parlamenter yoldan sosyalizm- dalgası yayılıyordu. O dönemde Maoculuk, Castroculuk, Guevaracılık ve silahlı mücadele uluslararası alanda siyasi modaydı. Marksizm ve işçi sınıfının devrimci rolü reddediliyordu. Bu ideolojiler Sri Lanka’da da yankı buldu. Keerthi, Wije ve 1968’de RCL’yi kuran diğer yoldaşlar bu anti-Marksist teorileri reddettiler ve partiyi Marksizmin devamı olan ve sadece Uluslararası Komite tarafından savunulan Troçkizme dayandırdılar.”

Ratnayake, Wije’nin ölümünün hem Sri Lanka şubesi hem de DEUK için büyük bir kayıp olduğunu söyledi ve şunları ekledi: “Ancak bizler, tüm hayatını adadığı Troçkist perspektif uğruna durmaksızın mücadele ederek onu onurlandıracağımıza söz veriyoruz.” Ratnayake, Wije’nin Sri Lanka’daki işçilerin, gençlerin ve ezilenlerin son üç aydaki mücadelelerine çok iyimser bir şekilde baktığını ve hayatının son dakikasına kadar SEP’i bu gelişmelerin ortasında siyasi olarak silahlandırmaya ve partiye önderlik etmeye uğraştığını açıkladı.

ABD SEP ve WSWS Uluslararası Yayın Kurulu Başkanı David North, internet üzerinden topluluğa hitap etti. Sözlerine, yoldaş Wije toprağa verilirken Kolombo’da bulunamamaktan duyduğu üzüntüyü dile getirerek başlayan North, Dias’ın cenazesinde toplanan herkesin “tarihin huzurunda olduklarının farkında” olduklarını söyledi. North sözlerine şöyle devam etti: “Wije Dias'ın Troçkist hareketin inşası mücadelesinde altmış yıla yayılan anıtsal bir rol oynadığı tartışmasız bir şekilde ilan edilebilir.”

North, Wije ve Keerthi Balasuriya liderliğindeki genç Troçkistlerden oluşan dikkate değer bir kadronun RCL’yi kurarken “akıntıya karşı yüzmek” zorunda kaldıklarını söyledi. Ancak North, Wije, Keerthi ve yoldaşlarının bunu “tarihsel gerçeğin gücüne, Dördüncü Enternasyonal’in perspektif ve programının doğruluğuna ve Sri Lanka’da ve tüm dünyada işçi sınıfının devrimci rolüne sarsılmaz bir güvenle yaptıklarını” söyledi.

David North’un anma konuşmasının tam metni şurada yayımlandı.

SEP Siyasi Komite üyesi Vilani Peiris, Dias’ın RCL’nin oluşumunda oynadığı kritik rolü anlattı. Dias’ın Keerthi Balasuriya ile birlikte DEUK’un siyasi rehberliğinden ve kararlı müdahalesinden zekice yararlandığını ifade etti. DEUK, LSSP’nin büyük ihanetinin kökeninin ulusal değil ama uluslararası düzeyde Pablocu revizyonizmde yattığını açıklamıştı.

SEP Sekreter Yardımcısı Saman Gunadasa, Wije yoldaşın, partiyi Sri Lanka’da gelişen mevcut sınıf mücadelesine hazırlamak için büyük bir şevkle çalıştığını söyledi. Wije’nin son günlerindeki yorulmak bilmeyen çabalarını –SEP’in (Sri Lanka) Üçüncü Ulusal Kongresi’ne aktif katılımını ve SEP’in “Sri Lanka’da İşçilerin ve Kırsal Kitlelerin Demokratik ve Sosyalist Kongresi İçin” başlıklı son belirleyici açıklamasının hazırlanmasında DEUK ile yakın işbirliğini– takdirle andı. Saman konuşmasını, Wije’nin yaptığı ve arzu ettiği gibi, partinin Dördüncü Enternasyonal uğruna mücadeleyi ileriye taşıyacağı sözünü vererek bitirdi.

Tamilce konuşan SEP Siyasi Komite üyesi M. Thevarajah ise şunları söyledi: “Wije ile 1976 yılında, partiye katıldıktan sadece iki ay sonra Jaffna’da tanıştım. Oraya Lenin’in Ne Yapmalı kitabı üzerine teorik eğitim almak için gelmişti. İşçi sınıfının tek devrimci sınıf olduğu ve sosyalist bilincin ancak devrimci bir parti tarafından sağlanabileceği konusunda ısrarlıydı. Sosyalist devrimin zaferi için Marksist partinin rolü üzerinde ısrarla durdu. 45 yıl sonra bunun ne kadar haklı çıktığını görebiliyoruz...

“Sayısız milliyetçi eğilimin ortasında, Wije yoldaş, RCL’nin Keerthi liderliğindeki kararlı genç yoldaşlarıyla birlikte, işçi sınıfının uluslararası devrimci sınıf olduğu anlayışına dayanan enternasyonalist politikalar uğruna kararlılıkla mücadele etti. Wije yoldaşın yaşamından dersler çıkarmalı ve kendimizi işçi sınıfını iktidara taşımaya adamalıyız.”

Wije’nin on iki yaşındaki torunu Janarthi, ailesi adına topluluğa hitap etti. Janarthi, büyükbabasının kendisini sürekli önemseyen harika bir insan olduğunu ve diğer herkesin onun hakkında söylediklerinin kendisine onun kadar kararlı olması için ilham verdiğini söyledi. “Bir işçi devrimi yapma çabaları sırasında, yine de ailesine ve bana zaman ayırırdı” dedi. Janarthi, aile adına, etkinliğe katılan herkese teşekkür etti.

SEP Siyasi Komite üyesi ve Toplumsal Eşitlik İçin Uluslararası Gençlik ve Öğrenciler’in (IYSSE) yöneticisi Kapila Fernando, konuşmasında şunları söyledi: “Gençlik hareketindeki tüm yoldaşların, halk toplantılarının örgütlenmesinde ve kamusal eğitime yönelik saldırılar, genç işsizliği ve kültürel konular hakkında WSWS’ye makaleler yazarken Wije yoldaştan muazzam bir rehberlik aldıklarını özellikle belirtmek gerekir.” Bazı durumlarda, engin bilgisinden ve siyasi keskinliğinden yararlanarak gençlik hareketini geliştirmek için gerekli analizleri kendisi yazmıştı.

Kapila, Wije’nin 1986 yılında Chilaw’da ücretsiz eğitimi savunan bir toplantıda konuşma yaparken gözaltına alındığını hatırlattı. O zamanki Birleşik Ulusal Parti (UNP) rejimi tarafından uygulanan baskının bir parçası olarak polis tarafından diğer iki parti üyesiyle birlikte altı hafta boyunca hapiste tutulmuştu.

Kapila ayrıca “Gençlik hareketindeki hepimiz onunla çalışmanın büyük bir ayrıcalık olduğunu düşünüyorduk” dedi.

SEP Genel Sekreteri Deepal Jayasekara ise kapanış konuşmasını yaptı. Jayasekara, LSSP’nin ihanetine karşı mücadeleden başlayarak, Wije yoldaşın Troçkist sosyalist enternasyonalizm ilkelerine bağlılığının tüm siyasi yaşamı boyunca kesintisiz devam ettiğini söyledi. “Partimizin 1968’den 1996’ya kadar RCL olarak ve o zamandan beri de kapitalist sınıf egemenliğinin habis doğası nedeniyle Sri Lanka’da ve dünya çapında SEP olarak karşılaştığı tüm zorlukların ortasında, bu ilkeler uğruna tereddüt etmeden ve yılmaz bir cesaretle mücadele etti.”

Wije’nin önderliğinin, SEP’in Sinhala-Tamil işçi sınıfının birliğini inşa etme mücadelesini ilerletmede belirleyici olduğunu ifade eden Jayasekara şunları söyledi: “Wije yoldaş, Kolombo hükümetinin Sinhala şovenizmine ve LTTE’nin Tamil ayrılıkçılığına karşı işçi sınıfını birleştirme mücadelesine kendini çok sıkı bir şekilde adamıştı...

“Wije yoldaş, tüm yetişkin yaşamını adadığı sosyalist enternasyonalizmin ileri taşınması, SEP’in Sri Lanka’da kitlesel devrimci parti olarak ve DEUK’un uluslararası alanda inşa edilmesi yoluyla hak ettiği saygıyı görecektir.”

Tören, Enternasyonal’in söylenmesiyle sona erdi.