Αυτό είναι το τρίτο μέρος μιας πολυμερούς σειράς άρθρων. Διαβάστε το πρώτο και το δεύτερο μέρος. Τα άρθρα δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά στα αγγλικά στις αρχές Ιανουαρίου 2024.

Η αναζωπύρωση της ακροδεξιάς και η παγκόσμια κατάρρευση της δημοκρατίας

1. Καθώς η γενοκτονία υιοθετείται ανοιχτά ως μέσο πολιτικής στην υποστηριζόμενη από τους ιμπεριαλιστές ισραηλινή επίθεση στη Γάζα και ο μαζικός θάνατος έχει κανονικοποιηθεί μέσω της κακοδιαχείρισης της κρίσης της πανδημίας από την άρχουσα τάξη, τα φασιστικά και αυταρχικά κινήματα αποτελούν και πάλι μέρος του κυρίαρχου πολιτικού τοπίου σε όλο τον κόσμο. Ελλείψει οποιασδήποτε γνήσιας αντικαπιταλιστικής απάντησης από τις οργανώσεις της μεσαίας τάξης και της ψευτοαριστεράς στην εντεινόμενη οικονομική κρίση και την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, το πολιτικό κέρδος εισπράττεται από την Ακροδεξιά.

2. Τις πρώτες ημέρες του νέου έτους, βγήκαν άφθονα δημοσιεύματα στα αστικά μέσα ενημέρωσης για την επισφαλή θέση των δημοκρατικών μορφών διακυβέρνησης το 2024: «Κρίσιμο έτος για την δημοκρατία παγκοσμίως,» (περιοδικό Time), «Κύμα εκλογών το 2024 με την παγκόσμια δημοκρατία στο ψηφοδέλτιο» (Washington Post), «To 2024 ενδέχεται να είναι ένα πολύ ταραχώδες έτος για την δημοκρατία» (New Yorker), «Γιατί το 2024 ενδέχεται να είναι το σημαντικότερο έτος για την δημοκρατία μέχρι στιγμής»  (Economist), και «Μπορεί η δημοκρατία να επιβιώσει το 2024;» (Financial Times).

3. Τα διάφορα άρθρα σχολιασμού σημειώνουν ότι το 2024 θα διεξαχθούν 70 έως 80 ξεχωριστές εκλογές παγκοσμίως, στις οποίες θα συμμετάσχουν περίπου 4,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή πάνω από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό περιλαμβάνει τις προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και τις εκλογές στην Ινδία, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Μεξικό, την Ινδονησία, το Μπαγκλαντές, τη Νότια Αφρική και δεκάδες άλλες χώρες.

4. Εν μέσω αυτών των εκλογών, το πλαίσιο των αστικών δημοκρατικών θεσμών καταρρέει. «Στη μία κοινωνία μετά την άλλη, οι αντιφιλελεύθερες ιδέες και οι πολιτικοί που τις ασπάζονται κερδίζουν έδαφος», γράφει η Washington Post. «Πολυάριθμες εκλεγμένες κυβερνήσεις φαίνονται αποφασισμένες να υπονομεύσουν βασικές αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος, από την ελευθερία του Τύπου μέχρι την ανεξαρτησία θεσμών όπως η δικαιοσύνη και την ικανότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης να ανταγωνίζονται με ίσους όρους το κυβερνών κατεστημένο.» Οι Financial Times γράφουν: «Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Κατάσταση της Δημοκρατίας [Global State of Democracy Initiative] του Διεθνούς Ινστιτούτου για τη Δημοκρατία και την Εκλογική Βοήθεια της Σουηδίας διαπίστωσε ότι το 2023 σηματοδότησε το έκτο συνεχόμενο έτος κατά το οποίο το επίπεδο δημοκρατίας μειώθηκε στις μισές χώρες του κόσμου, η μεγαλύτερη υποχώρηση από τότε που ξεκίνησαν τις καταγραφές τους το 1975.»

5. Ωστόσο, πουθενά στα καπιταλιστικά μέσα ενημέρωσης δεν υπάρχει μια ιστορικά τεκμηριωμένη ανάλυση των πολιτικών διαδικασιών που διέπουν αυτή την «κρίση της δημοκρατίας», πόσο μάλλον μια εξέταση των θεμελιωδών κοινωνικών παραγόντων πίσω από την ώθηση προς τη δικτατορία και τον αυταρχισμό.

6. Η ενίσχυση της ακροδεξιάς είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Οι εκλογές στις ΗΠΑ φέτος θα διεξαχθούν μόλις τρία χρόνια μετά το φασιστικό πραξικόπημα της 6ης Ιανουαρίου 2021. Ο Τραμπ, ο επικρατέστερος υποψήφιος για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, προηγείται σήμερα στις δημοσκοπήσεις σε οποιαδήποτε αναμέτρηση με τον Μπάιντεν. Στις εκλογές της ΕΕ τον Ιούνιο, οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι η ακροδεξιά ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία», η οποία περιλαμβάνει την Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και τη φασιστική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), θα κερδίσει αρκετές έδρες για να γίνει το τρίτο ή τέταρτο μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο της ΕΕ.

7. Πέρυσι, τον Νοέμβριο εξελέγη στην Αργεντινή ο φασίστας τηλεσχολιαστής Χαβιέρ Μιλέι και τον Νοέμβριο αναδείχθηκε το αντιμουσουλμανικό «Κόμμα για την Ελευθερία» (PVV) του Γκερτ Βίλντερς στην Ολλανδία, το οποίο έγινε η ισχυρότερη δύναμη στην ολλανδική πολιτική μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου. Πρωθυπουργός της Ιταλίας από το 2022 είναι η Τζόρτζια Μελόνι, η πολιτικές καταβολές της οποίας ανάγονται απευθείας στον Μουσολίνι. Στην Ινδία, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι και το φασιστικό κόμμα του Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP) αναμένονται να κερδίσουν μια τρίτη θητεία μετά τις νίκες στις τοπικές εκλογές τον Δεκέμβριο.

8. Πολιτικά, η άνοδος των φασιστικών κομμάτων και ατόμων οφείλεται πολύ λιγότερο στην ύπαρξη ενός μαζικού κινήματος από τα κάτω και περισσότερο στην καθολική δεξιά μετατόπιση της άρχουσας τάξης. Όποια κι αν είναι η ετικέτα τους – σοσιαλδημοκρατική, δημοκρατική, εργατική ή συντηρητική – οι πολιτικές των καθεστωτικών κομμάτων είναι ουσιαστικά οι ίδιες: μαζικές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, μαζί με την υποστήριξη του πολέμου των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία και της ισραηλινής γενοκτονίας στη Γάζα.

9. Ταυτόχρονα, τα καθιερωμένα καπιταλιστικά κόμματα υιοθετούν όλο και περισσότερο το πρόγραμμα και τις πολιτικές των φασιστών. Το περασμένο έτος ολοκληρώθηκε με την υιοθέτηση από τους εκπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του «Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου» (ΚΕΣΑ), το οποίο καταργεί το δικαίωμα ασύλου, επεκτείνει την Ευρώπη-Φρούριο και επιβάλλει μαζικές απελάσεις και κράτηση των προσφύγων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

10. Αυτή η μετατόπιση προς τα δεξιά περιλαμβάνει και κόμματα της εικονικής «αριστεράς»: Ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, ο οποίος ήρθε στην εξουσία το 2015 με υποσχέσεις να τερματίσει τη λιτότητα της ΕΕ και του ΔΝΤ και προχώρησε στην εφαρμογή ακόμη βαθύτερων μέτρων λιτότητας από τους προκάτοχούς του· ο Κορμπινισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο, η προοπτική του οποίου ήταν η διοχέτευση της αντίθεσης στους Τόρις πίσω από το Εργατικό Κόμμα, με αποκορύφωμα την άνοδο του Κιρ Στάρμερ και την εκδίωξη του ίδιου του Κόρμπιν από το κόμμα· το Κόμμα της Αριστεράς στη Γερμανία, του οποίου οι δεξιές πολιτικές οδήγησαν στην κατάρρευση της υποστήριξης του κόμματος ανάμεσα σε εργαζόμενους και νέους.

Ολιγαρχία και κοινωνική ανισότητα

11. Πίσω από αυτές τις πολιτικές διεργασίες βρίσκονται πιο θεμελιώδεις κοινωνικές διεργασίες. Εξηγώντας την κρίση της αστικής δημοκρατίας κατά την περίοδο μεταξύ του Πρώτου και του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τρότσκι συνέκρινε τη δημοκρατία με «ένα σύστημα από διακόπτες ασφαλείας και διακόπτες κυκλώματος για την προστασία από ρεύματα υπερφορτωμένα από την εθνική ή κοινωνική πάλη... Κάτω από την επίδραση των ταξικών και διεθνών αντιθέσεων που είναι υπερβολικά φορτισμένες, οι διακόπτες ασφαλείας της δημοκρατίας είτε καίγονται είτε εκρήγνυνται. Αυτό είναι που αντιπροσωπεύει το βραχυκύκλωμα της δικτατορίας.»

12. Οι διεθνείς αντιφάσεις που βραχυκυκλώνουν τους διακόπτες ασφαλείας της δημοκρατίας είναι οι ίδιες αντιφάσεις που βρίσκονται πίσω από την επέκταση των παγκόσμιων συγκρούσεων και την κανονικοποίηση της γενοκτονίας ως μέσο εξωτερικής πολιτικής. Όπως εξήγησε ο Λένιν, ο ιμπεριαλισμός είναι «αντιδραστικός κατά όλο το μήκος του». Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική του πολιτική, «δεν επιδιώκει τη δημοκρατία αλλά τη δικτατορία». Η υποταγή ολόκληρης της κοινωνίας σε μια πολιτική ατελείωτων πολέμων συνεπάγεται όχι μόνο την εκτροπή των κοινωνικών πόρων για τη χρηματοδότηση των εκρηκτικά αυξανόμενων στρατιωτικών προϋπολογισμών, αλλά και όλο και πιο άμεσες κινήσεις για την καταστολή της εγχώριας αντίθεσης κατά του πολέμου.

13. Οι βασικές ταξικές αντιφάσεις που υπονομεύουν τις δημοκρατικές μορφές διακυβέρνησης εκδηλώνονται κυρίως στην ακραία αύξηση της κοινωνικής ανισότητας. Η καπιταλιστική κοινωνία έχει πάρει τη μορφή μιας ολιγαρχίας, στην οποία όλη η οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή ελέγχεται από μια μικροσκοπική ελίτ. Για να χρησιμοποιήσουμε μια άλλη αναλογία, οι ακραίες συγκεντρώσεις πλούτου κάνουν μετάσταση σαν ανεξέλεγκτος όγκος, μολύνοντας κάθε θεσμό του κράτους, τα δικαστήρια και τα μέσα ενημέρωσης.

14. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με την Oxfam, το πλουσιότερο 1% του πληθυσμού κατέχει σήμερα σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πλούτου, ενώ το φτωχότερο 50% κατέχει μόλις το 0,75%. Μόλις 81 δισεκατομμυριούχοι κατέχουν περισσότερο πλούτο από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού.

15. Η Παγκόσμια Βάση Δεδομένων για την Ανισότητα (World Inequality Database, WID), που αναπτύχθηκε από τους Τόμας Πίκετι, Εμάνουελ Σαέζ και Γκάμπριελ Ζούκμαν, υπολογίζει ότι ο πλούτος που κατέχει το πλουσιότερο 0,01% του πληθυσμού (σήμερα, περίπου 800.000 άτομα) αυξήθηκε από 8% το 1995 σε 12% σήμερα. Το χάσμα πλούτου μεταξύ του ανώτερου 0,01% και του κατώτερου 50% είναι σήμερα 50% υψηλότερο από ό,τι ήταν το 2008. Η εισοδηματική ανισότητα αυξάνεται επίσης. Το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού λαμβάνει περισσότερο από το μισό (52%) του συνολικού παγκόσμιου εισοδήματος, ενώ το κατώτερο μισό λαμβάνει μόλις το 8,5%.

16. Σύμφωνα με την «Παγκόσμια Έκθεση Ανισότητας 2022» της WID η οποία είναι βασισμένη στα πιο πρόσφατα δεδομένα: 

Οι παγκόσμιοι πολυεκατομμυριούχοι κατέλαβαν ένα δυσανάλογο μερίδιο της παγκόσμιας αύξησης του πλούτου κατά τις τελευταίες δεκαετίες: το ανώτατο 1% κατέλαβε το 38% όλου του πρόσθετου πλούτου που συσσωρεύτηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, ενώ το κατώτερο 50% κατέλαβε μόλις το 2% αυτού. Αυτή η ανισότητα απορρέει από τη σοβαρή ανισότητα στους ρυθμούς αύξησης μεταξύ των ανώτερων και των κατώτερων τμημάτων της κατανομής του πλούτου. Ο πλούτος των πλουσιότερων ατόμων αυξήθηκε κατά 6 έως 9% ετησίως από το 1995, ενώ ο μέσος πλούτος αυξήθηκε κατά 3,2% ετησίως. Από το 1995, το μερίδιο του παγκόσμιου πλούτου που κατέχουν οι δισεκατομμυριούχοι έχει αυξηθεί από 1% σε πάνω από 3%. Η αύξηση αυτή επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID. Στην πραγματικότητα, το 2020 σηματοδότησε την πιο απότομη αύξηση του μεριδίου του παγκόσμιου πλούτου των δισεκατομμυριούχων που έχει καταγραφεί ποτέ.

17. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν τον πυκνότερο αριθμό δισεκατομμυριούχων στον κόσμο, ο συλλογικός πλούτος των οποίων, σύμφωνα με την οργάνωση «Αμερικάνοι για την Δίκαια Φορολόγηση», αυξήθηκε σε 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια τον Νοέμβριο του 2023, το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ. Από το τρίτο τρίμηνο του 2023, το ανώτατο 10% του πληθυσμού των ΗΠΑ κατείχε τα δύο τρίτα του συνολικού πλούτου, ενώ το κατώτερο μισό κατείχε μόνο το 2,6%.

18. «Η συσσώρευση πλούτου στον ένα πόλο», σημείωσε ο Μαρξ, «είναι ταυτόχρονα συσσώρευση αθλιότητας, εργατικού μαρτυρίου, σκλαβιάς, αμάθειας, αποκτήνωσης και ηθικής κατάπτωσης στον αντίθετο πόλο.» Περίπου 700 εκατομμύρια άνθρωποι, ή σχεδόν το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων 333 εκατομμυρίων παιδιών, ζουν σε αυτό που τα Ηνωμένα Έθνη ορίζουν ως ακραία φτώχεια, ζώντας με λιγότερα από 2,15 δολάρια την ημέρα.

19. Η συσσώρευση προσωπικού πλούτου, αν και εξαιρετικά σημαντική από μόνη της, είναι δευτερεύουσα και συνδέεται με την τεράστια συγκέντρωση οικονομικής δύναμης σε έναν μικρό αριθμό μεγαλοομίλων που ανήκουν στις καπιταλιστικές κυρίαρχες ελίτ.

20. Η κλίμακα των πόρων που ελέγχονται από τις γιγαντιαίες τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι τεράστια. Το 2023, η JP Morgan Chase (ο διευθύνων σύμβουλος της οποίας είναι ο Τζέιμι Ντάιμον) έγινε η μεγαλύτερη τράπεζα στον κόσμο μετά την εξαγορά της First Republic, με ενεργητικό 3,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (περισσότερο από το ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου). Γιγαντιαίες εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων όπως η Vanguard(7,7 τρισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακά στοιχεία σε υπό διαχείριση) και η BlackRock (9,4 τρισεκατομμύρια δολάρια) ελέγχουν μέσω των συμμετοχών τους μεγάλα τμήματα της οικονομίας. Από μόνη της, η Vanguard είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος 330 εταιρειών του δείκτη S&P 500, ενώ η BlackRock είναι ο νούμερο ένα επενδυτής σε άλλες 38.

21. Η απότομη αύξηση του δείκτη μετοχών S&P 500 το 2023 οφείλεται σε επτά εταιρείες τεχνολογίας: Amazon, Apple, Alphabet (Google), Meta Platforms (Facebook και Instagram), Microsoft, Nvidia και Tesla. Η συνδυασμένη κεφαλαιοποίησή τους αυξήθηκε κατά 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια μόλις το περασμένο έτος, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 60% της αύξησης των 8,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων του S&P 500 στο σύνολό του. Μόλις τέσσερις επενδυτές σε αυτές τις μετοχές – ο Τζεφ Μπέζος (Amazon), ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ (Meta), ο Έλον Μασκ (Tesla) και η Vanguard – έβγαλαν 491 δισεκατομμύρια δολάρια από τις συμμετοχές τους. Σύμφωνα με το Forbes, οι μισές αυξήσεις στον πλούτο των δισεκατομμυριούχων των ΗΠΑ πέρυσι προήλθαν από την άνοδο των τεχνολογικών μετοχών, με οκτώ δισεκατομμυριούχους της τεχνολογίας να αυξάνουν την περιουσία τους κατά τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια δολάρια.

22. Οι εταιρείες αυτές και οι ιδιοκτήτες τους ασκούν τεράστια δύναμη στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδίως μετά την εξαγορά του Twitter/X από τον Μασκ το 2022. Συνδέονται στενά με το κράτος και χρησιμοποιούν τον έλεγχό τους στις επικοινωνίες για να λογοκρίνουν αντικαθεστωτικές και αντιπολεμικές απόψεις. To World Socialist Web Site (WSWS) υποβιβάζεται τακτικά στα αποτελέσματα αναζήτησης λέξεων-κλειδιών, ως μέρος μιας συστηματικής λογοκρισίας που αποκαλύφθηκε αρχικά το 2017 και συνεχίζεται έκτοτε.

23. Αυτή η κοινωνική δυναμική υπάρχει σε όλες τις ιμπεριαλιστικές χώρες, καθώς και στις μικρότερες δυνάμεις. Ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ασίας είναι σήμερα ο Μουκές Αμπάνι της Ινδίας (καθαρή αξία 100 δισεκατομμύρια δολάρια), ένας από τους κύριους υποστηρικτές του Μόντι, ο πλούτος του οποίου εκτοξεύτηκε μετά τις νίκες του BJPστις τοπικές εκλογές τον Δεκέμβριο. Ο πλούτος του Αμπάνι προέρχεται από τον έλεγχοo που ασκεί στην RelianceIndustries, τη μεγαλύτερη εταιρεία της Ινδίας με βάση την κεφαλαιοποίησή της, έναν όμιλο με σημαντικές συμμετοχές στους τομείς της ενέργειας, του λιανικού εμπορίου, των τηλεπικοινωνιών και της κλωστοϋφαντουργίας. Ο πλουσιότερος άνθρωπος στο Μεξικό είναι ο Κάρλος Σλιμ (καθαρή αξία 105 δισεκατομμύρια δολάρια), ο οποίος ελέγχει μεγάλα τμήματα της μεξικανικής οικονομίας μέσω του ομίλου του Grupo Carso και άλλων επενδύσεων.

24. Αυτές είναι οι δυνάμεις που απομυζούν το οξυγόνο από τη δημοκρατία σε όλο τον κόσμο. Η ιδέα ότι τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα μπορούν να διατηρηθούν χωρίς την αντιμετώπιση των υποκείμενων οικονομικών δυνάμεων και συμφερόντων είναι απλώς ευσεβής πόθος.

Η κρίση της αμερικανικής δημοκρατίας και οι εκλογές του 2024

25. Πουθενά δεν είναι πιο εμφανείς αυτές οι διαδικασίες από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες, το πιλοτήριο του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού και το παγκόσμιο κέντρο του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Η προεκλογική εκστρατεία του 2024 εκτυλίσσεται υπό τη σκιά του φασιστικού πραξικοπήματος της 6ης Ιανουαρίου 2021, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Ντόναλντ Τραμπ προσπάθησε να σταματήσει την πιστοποίηση της εκλογικής του ήττας από τον Μπάιντεν στο Κογκρέσο, να καταργήσει το Σύνταγμα και να εγκαθιδρύσει μια προσωποπαγή δικτατορία.

26. Στην ανακοίνωσή του που δημοσιεύτηκε την επομένη του πραξικοπήματος, το World Socialist Web Site έγραψε ότι επρόκειτο για «ένα σημείο καμπής στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών»:

Οι παλιές δοξασίες για το αήττητο και τη διαχρονικότητα της αμερικανικής δημοκρατίας έχουν πλήρως ξεσκεπαστεί και απαξιωθεί ως ένας κούφιος πολιτικός μύθος. Η δημοφιλής φράση «Δεν μπορεί να συμβεί εδώ», που προέρχεται από τον τίτλο της δικαίως διάσημης μυθιστορηματικής περιγραφής του Σινκλέρ Λιούις για την άνοδο του αμερικανικού φασισμού, έχει ξεπεραστεί αποφασιστικά από τα γεγονότα. Όχι μόνο μπορεί να συμβεί ένα φασιστικό πραξικόπημα εδώ. Συνέβη εδώ, το απόγευμα της 6ης Ιανουαρίου 2021. Επιπλέον, ακόμη και αν η αρχική προσπάθεια δεν πέτυχε τον στόχο της, θα ξανασυμβεί.

27. Τους μήνες που προηγήθηκαν του πραξικοπήματος και μετά από αυτό, το WSWS κατέγραψε την εκτεταμένη συνωμοσία πίσω από τη φασιστική εξέγερση, στην οποία η έφοδος στο Καπιτώλιο, κατόπιν προτροπής του Τραμπ, ήταν μόνο το τελικό στάδιο. Στη συνωμοσία συμμετείχε όχι μόνο ο εν ενεργεία πρόεδρος, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της ηγεσίας του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, καθώς και σημαντικά τμήματα του στρατιωτικού-αστυνομικού μηχανισμού και του δικαστικού σώματος.

28. Κανένας θεσμός του πολιτικού κατεστημένου δεν αντιτάχθηκε ενεργά στην προσπάθεια εγκαθίδρυσης δικτατορίας, η οποία έφτασε πολύ κοντά στην επιτυχία. Ο στρατός και η Εθνοφρουρά έμειναν σε αποχή, ενώ ο φασιστικός όχλος του Τραμπ κατέλαβε το κτίριο του Καπιτωλίου, αναζητώντας ομήρους. Το Δημοκρατικό Κόμμα δεν είπε τίποτα καθώς το πραξικόπημα εξελισσόταν, με τον ίδιο τον Μπάιντεν να περιμένει ώρες πριν τελικά εκδώσει μια αξιοθρήνητη έκκληση προς τον Τραμπ να βγει στην αμερικάνικη τηλεόραση και να το ματαιώσει.

29. Οι άφθονες πληροφορίες για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου που έχουν βγει στη δημοσιότητα τα τελευταία τρία χρόνια επιβεβαιώνουν αυτή την εκτίμηση για το τι συνέβη. Οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που δημιούργησαν το πραξικόπημα απλώς εντάθηκαν στο διάστημα που μεσολάβησε.

30. Οι εκλογές του 2024 διεξάγονται υπό συνθήκες υπαρξιακής πολιτικής κρίσης και κατάρρευσης όλων των θεσμών του κρατικού μηχανισμού. Δεν είναι σαφές ότι οι εκλογές, αν υποθέσουμε ότι θα διεξαχθούν καν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα δώσουν ένα αποτέλεσμα που θα γίνει αποδεκτό ως νόμιμο από το ηττημένο κόμμα.

31. Καθώς το 2023 πλησίαζε στο τέλος του, το Ανώτατο Δικαστήριο στο Κολοράντο και η Υπουργός Εσωτερικών της πολιτείας του Μέιν αποφάσισαν αμφότερα ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να εμφανιστεί στο ψηφοδέλτιο λόγω των αντισυνταγματικών ενεργειών του στις 6 Ιανουαρίου, ενώ αξιωματούχοι σε πολιτείες που ελέγχονται από τους Ρεπουμπλικάνους απείλησαν να αφαιρέσουν τον Μπάιντεν σε αντίποινα. Η πολιτεία του Τέξας έχει προβεί σε ενέργειες που αμφισβητούν ανοιχτά τη συνταγματική αρμοδιότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να καθορίζει τη μεταναστευτική πολιτική. Μια παρόμοια αμφισβήτηση του αποτελέσματος των εκλογών του Νοεμβρίου είναι απολύτως πιθανή, και όχι μόνο στο Τέξας.

32. Οι κλιμακούμενες τοπικιστές τάσεις απειλούν να διαλύσουν ολόκληρο τον μετεμφυλιακό διακανονισμό που αποκατέστησε την ενιαία ομοσπονδιακή εξουσία επί των ξεχωριστών πολιτειών. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το 1860 ο Λίνκολν δεν εμφανίστηκε στο ψηφοδέλτιο σε καμία από τις νότιες πολιτείες. Η απόφαση επτά νότιων πολιτειών να αποσχιστούν και να σχηματίσουν τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής, πριν από την ορκωμοσία του Λίνκολν, έθεσε σε κίνηση τα γεγονότα που οδήγησαν στο ξέσπασμα του Εμφυλίου Πολέμου λίγους μήνες αργότερα.

33. Φυσικά, η σύγκρουση που διαλύει τις υπάρχουσες πολιτικές δομές δεν είναι μεταξύ προοδευτικών και αντιδραστικών παρατάξεων της άρχουσας τάξης. Οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι είναι δύο αντιδραστικές παρατάξεις της εταιρικής και οικονομικής ολιγαρχίας. Όσο έντονες κι αν είναι οι τακτικές τους διαφορές, είναι εντελώς υποταγμένες στην κοινή αντιδραστική τους ατζέντα.

34. Ο Μπάιντεν φέρεται να έχει υποστηρίξει ότι θα θέσει την απειλή του Τραμπ για τη δημοκρατία στο επίκεντρο της εκστρατείας επανεκλογής του. Αυτό μοιάζει με έναν ιδιοκτήτη οίκου ανοχής που διακηρύσσει ότι θα οικοδομήσει τη φήμη της επιχείρησής του ως υπέρμαχος των ηθικών επιχειρηματικών πρακτικών. Ο Μπάιντεν ήταν αυτός που δήλωσε, λίγες ημέρες μετά την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου, ότι στόχος του ήταν να υπάρχει ένα «ισχυρό» Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Το Δημοκρατικό Κόμμα έκανε ό,τι μπορούσε για να αποτρέψει οποιοδήποτε ξεσκέπασμα των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων πίσω από το πραξικόπημα. Οι διάφορες έρευνες και ακροάσεις έρχονται και φεύγουν, χωρίς να παράγουν, τελικά, τίποτα.

35. Τα τελευταία τρία χρόνια, η κεντρική ενασχόληση της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν η κλιμάκωση του πολέμου κατά της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την ανοιχτή υποστήριξη της γενοκτονίας στη Γάζα. Καθώς η χρονιά έφτανε στο τέλος της, κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Μπάιντεν επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να υποστηρίξουν τη φασιστική αντιμεταναστευτική ατζέντα των Ρεπουμπλικάνων με αντάλλαγμα την αύξηση της στρατιωτικής χρηματοδότησης για την Ουκρανία.

36. Οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους στην υποστήριξη της γενοκτονίας στη Γάζα και στην ολοένα και πιο μοχθηρή εκστρατεία για να στιγματιστεί η αντίθεση στο Ισραήλ ως αντισημιτική. Η αναγκαστική παραίτηση της προέδρου του Χάρβαρντ Κλοντίν Γκέι (Claudine Gay) αποτελεί μέρος μιας εκστρατείας πολιτικού εκφοβισμού και λογοκρισίας στις πανεπιστημιουπόλεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης φοιτητικών ομάδων που αντιτίθενται στη γενοκτονία.

Σοσιαλισμός εναντίον καπιταλισμού και ολιγαρχίας

37. Ο ισχυρισμός ότι οι δημοκρατικές μορφές διακυβέρνησης μπορούν να υπερασπιστούν πέρα από μια κατά μέτωπο επίθεση στον πλούτο της άρχουσας ελίτ και την κυριαρχία της στην οικονομία είναι το αποκορύφωμα της πολιτικής και πνευματικής τσαρλατανιάς.

38. Το γεγονός ότι η Δεξιά συγκεντρώνει δύναμη έχει να κάνει λιγότερο με την εγγενή της δύναμη και περισσότερο με την πλήρη χρεοκοπία αυτού που περνάει για Αριστερά. Πίσω από την αδυναμία των διαφόρων μορφών ψευδοαριστερής πολιτικής – ο Μπέρνι Σάντερς και οι Δημοκρατικοί Σοσιαλιστές της Αμερικής (Democratic Socialistsof America, DSA) στις ΗΠΑ, το Κόμμα της Αριστεράς στη Γερμανία, οι Podemos στην Ισπανία, ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, το κίνημα «Ροζ Παλίρροια» και οι υποστηρικτές του Λούλα στη Λατινική Αμερική – κρύβεται η γονυκλισία μπροστά στα ιερά και όσια του κατεστημένου: την ατομική ιδιοκτησία, τα εταιρικά κέρδη και τον προσωπικό πλούτο. Οι περιστασιακές τους επικλήσεις στον «σοσιαλισμό» αποτελούνται αποκλειστικά από λόγια του αέρα. Ο «σοσιαλισμός» που ονειρεύονται είναι αυτός που μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να προκαλέσει πτώση στις τιμών των μετοχών της Ουώλ Στρητ, δηλαδή ένας σοσιαλισμός χωρίς ταξική πάλη, χωρίς απαλλοτρίωση της άρχουσας τάξης και χωρίς μεταβίβαση της εξουσίας στην εργατική τάξη. Ο «σοσιαλισμός» του Τζέρεμι Κόρμπιν κάνει αυτόν των παλιών Φαμπιάνων να φαίνεται σχεδόν μπολσεβίκικος. Αυτός του Σάντερς, της Οκάσιο-Κορτέζ και των Δημοκρατικών Σοσιαλιστών της Αμερικής βρίσκεται πολύ δεξιότερα του αστικού ρεφορμισμού κατά την περίοδο από το «Νιου Ντηλ» του Ρούσβελτ μέχρι τη «Μεγάλη Κοινωνία» του Τζόνσον.

39. Η πραγματική κοινωνική βάση της ψευτοαριστεράς είναι τα προνομιούχα τμήματα της ανώτερης μεσαίας τάξης. Στόχος τους δεν είναι η ριζική αναδιάρθρωση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, αλλά η αναδιανομή του πλούτου στην κορυφή. Η ατελείωτη προώθηση διαφόρων τύπων «πολιτικών ταυτότητας» (π.χ. φυλετική, έμφυλη) είναι η μορφή μέσω της οποίας τμήματα της ανώτερης μεσαίας τάξης ανταγωνίζονται για θέσεις εξουσίας και προνομίων μέσα στις αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων των επιχειρήσεων, των πανεπιστημίων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, του συνδικαλιστικού μηχανισμού και του κράτους.

40. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα τρία χρόνια της διακυβέρνησης Μπάιντεν χρησίμευσαν για να εκθέσουν πλήρως την υποκρισία πίσω από την «αριστερή» φρασεολογία των Δημοκρατικών Σοσιαλιστών της Αμερικής. Τα ηγετικά μέλη των DSA στο Κογκρέσο, συμπεριλαμβανομένης της Οκάσιο-Κορτέζ, ψήφισαν υπέρ της απαγόρευσης της απεργίας των σιδηροδρομικών και της χρηματοδότησης του πολέμου των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία. Εν μέσω της ισραηλινής γενοκτονίας στη Γάζα, η Οκάσιο-Κορτέζ ανακοίνωσε ότι θα υποστηρίξει τη χρηματοδότηση του ισραηλινού Iron Dome.

41. Όλη η συζήτηση για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και την καταπολέμηση του φασισμού, ενώ αγνοείται το θεμελιώδες ζήτημα της ταξικής και οικονομικής εξουσίας – και, ως εκ τούτου, η αναγνώριση της αναγκαιότητας της κινητοποίησης της εργατικής τάξης σε παγκόσμια κλίμακα για την ανατροπή του καπιταλισμού – είναι κυνική και πολιτικά ευνουχισμένη δημαγωγία. Ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων πρέπει να απαλλοτριωθεί και οι γιγαντιαίες εταιρείες πρέπει να μετατραπούν, χωρίς αποζημίωση των μεγαλομετόχων, σε δημόσια ελεγχόμενες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, που θα λειτουργούν με βάση τις κοινωνικές ανάγκες και όχι το ιδιωτικό κέρδος. Οι αντιδημοκρατικοί θεσμοί και τα κατασταλτικά όργανα του καπιταλιστικού κράτους (ο επαγγελματικός στρατός, η αστυνομία και οι μυστικές υπηρεσίες) πρέπει να καταργηθούν και να αντικατασταθούν από οργανώσεις εργατικού ελέγχου και εξουσίας, ώστε να εγκαθιδρυθεί μια δημοκρατική και σχεδιασμένη οικονομία σε παγκόσμια κλίμακα.

42. Οι αυξανόμενοι αγώνες των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο είναι η αντικειμενική βάση για την ανάπτυξη ενός μαζικού, διεθνούς κινήματος για το σοσιαλισμό. Ο μετασχηματισμός αυτού του αντικειμενικού κινήματος σε συνειδητό αγώνα για την εξουσία απαιτεί την ανάπτυξη στην εργατική τάξη ενός μαζικού διεθνούς σοσιαλιστικού κινήματος βασισμένου στη μαρξιστική θεωρία και στο πρόγραμμα και τις αρχές για τις οποίες αγωνίζεται η Διεθνής Επιτροπή της Τέταρτης Διεθνούς.